ยารักษาโรค ถือเป็นหนึ่งในปัจจัย 4 ที่เราจำเป็นต่อการดำเนินชีวิตอย่างมาก หากคุณไม่มียาอาจทำให้คุณเจ็บป่วยได้ แต่ทั้งนี้เวลาที่เราไปหาหมอทุกครั้ง ตอนที่เรารับยา คุณหมอจะแจ้งว่ายาที่เราได้ไปจะต้องทานตอนเวลาไหน ต้องทานหลังอาหารเช้าเย็น หรือก่อนนอน แต่มีใครรู้ไหมว่าการทานยาที่ถูกต้องเราต้องเว้นระยะการทานอาหารและการทาานยาที่ถูกเวลาอีกด้วย ซึ่งข้อมูลที่ว่าจะมีอะไรบ้าง ตามไปดูกันเลย
กินยาอย่างไรให้ถูกเวลา
หลักในการทานยาคือ เราสามารถแบ่งเป็น 5 หลัก ดังนี้ ถูกโรค ถูกคน ถูกขนาด ถูกเวลา และถูกวิธี แต่สิ่งที่ทำให้หลายคนทานยาผิดวิธีก็คือการทานยาที่ผิดเวลา
ยาก่อนอาหาร
ซึ่งวิธีที่ดีควรจะกินก่อนอาหารอย่างน้อย 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง เนื่องจากยาที่ทานเข้าไปส่วนใหญ่จะดูดซึมได้ดีตอนท้องว่าง หรือบางทีอาหารที่เราทานเข้าไปอาจส่งผลกระทบต่อการดูดซึม และอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการรักษา เช่น ยาซ่าเชื้อบางชนิดจะต้องทานก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง หรือ ยาลดระดับน้ำตาลในเลือก ยาแก้อาเจีนร จะต้องกินยาก่อนอาหารประมาณ 30 นาที เนื่องจากยาใช้เวลาออกฤทธิ์ประมาณ 30 นาที
ยาหลังอาหาร
ทางที่ดีที่สุดของการทานยาหลังอาหาร สามารถแบ่งได้เป็น 2 แบบ ดังนี้
- กรณีแรก อาหารที่ไม่มีผลต่อการดูดซึมยา สามารถกินยาหลังอาหารได้ทันที หรือหลังอาหารประมาณ 15 นาที ก็สามารถทานได้เลย
- กรณีที่สอง ยาที่ระคายเคืองทางเดินอาหาร อาจทำให้เกิดแผลในระบบทางเดินอาหารได้ เช่น ยาแก้ปวดบางชนิด จำเป็นต้องกินหลังอาหารทันที เพื่อป้องกันการระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร
ยาก่อนนอน
ในการทานยาก่อนนอนที่ถูกวิธีจะสามารถแบ่งเป็น 2 กรณีได้เช่นกัน
- กรณีแรก ในกลุ่มของยานอนหลับ ควรกินยาก่อนที่จะนอนประมาณ 15-30 นาที เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ในการนอนหลับได้พอดีกับการนอน
- กรณีที่สอง กลุ่มยาที่ไม่ใช่กลุ่มยานอนหลับ ควรเว้นระยะห่างจากการทานยาหลังอาหารมื้อเย็นประมาณ 4 ชั่วโมง เนื่องจากมีบางคนนอนดึก หรือทำงานในช่วงกลางคืน จนไม่ได้นอน จึงเกิดความสับสนว่าควรทานยาตอนไหนดี
ยาที่ทานเมื่อมีอาการ
ยาประเภทนี้ควรทานเมื่อมีอาการเท่านั้น ถ้าไม่มีอาการไม่จำเป็นต้องกินยา เช่น ยาในกลุ่ม ยาแก้ไอ ยาแก้ปวด ยาลดไข้ ยาลดน้ำมูกเป็นต้น